Türkiye'de emekli olmak

MEMURLAR -  Türkiye’de emekliliğe hak kazanmak, büyük bir avantaj olarak gözükse de sonrası ciddi şekilde düşündürüyor. Emeklilik süresince geliri ve birikimleriyle rahat bir yaşam sürdürememek pek çok kişinin ortak endişesi. HSBC’nin “Emekliliğin Geleceği” Raporu;

Türkiye’de çalışma çağındaki kişilerin emeklilikleri boyunca kendilerine yetecek kadar birikim ve yatırıma sahip olmadıklarını ortaya koydu. Rapora göre, dünyada emeklilerin birikimleri emeklilik hayatlarının son 7 yılına yetmezken, Türkiye’de bu süre 18 yıla çıkıyor.

En kötüsü parasızlık

Hesap şöyle: Eski yasal düzenlemeye tabi olanların tam emeklilik yaşı ortalama 49, beklenen yaşam süresi ortalama 75 olduğu düşünüldüğünde, Türkiye’de ortalama emeklilik dönemi 26 yıl sürüyor. Emeklilik süresinde dünya ortalaması ise 18 yıl. Bu durum her ne kadar Türkiye adına olumlu görünse de, gelir boşluğu bazında dünya ile Türkiye arasındaki oranlar karşılaştırıldığında ciddi bir fark ortaya çıkıyor. Emeklilik dönemindeki gelir boşluğu katılımcıların kaygılarında haklı olduğunu gösteriyor. Katılımcıların, emeklilik birikim ve yatırımlarının emekli olduktan sonra ortalama sadece 8 yıl yeteceğini düşündükleri göz önüne alındığında; düşük emeklilik gelirleriyle yaşayacakları 18 yıllık bir ‘boşlukla’ karşılaşıyorlar. Dünyada emeklilerin yaşadığı gelir boşluğu ise ortalama 7 yıl.

Türkiye’de henüz emekli olmayanların yarısından fazlası (% 54) çalışmayı bıraktıktan sonra rahat bir yaşam sürdürebileceği konusunda kaygılıyken, yüzde 53’ü parasız kalmaktan, yüzde 45’i ise yalnızca günlük ihtiyaçlarını karşılayacak kadar kaynağa sahip olmaktan endişe duyuyor. Emekli olanlar arasında ise rahat bir emeklilik için yeterli hazırlık yapmayanların yüzde 75’i hazırlıklarının yetersizliğini emekli olduktan sonra fark ettiğini belirtiyor. Türkiye’de emeklilik için birikim yapmak, çalışma çağında bulunan kişilerin yüzde 93’ünün öncelikleri arasında yer almıyor. Öncelikler arasında; çocukların eğitimi için birikim yapmak (%23), başka borçları ödemek (%16) ve kötü günler için birikim yapmak (%9) bulunuyor.

Türkler kira gelirine güveniyor

Emeklilik dönemini bekleyen gelir boşluğu tehdidi çalışma çağındaki kişiler için emeklilikte alternatif gelir kaynaklarını zorunlu kılıyor. Araştırmaya Türkiye’den katılanlar arasında hali hazırda emekli olanların yüzde 81’i, kira geliri elde ettiği ikinci mülklerine güveniyor. Emlak yatırımlarını sırasıyla yüzde 62 ile bireysel emeklilik planları, yüzde 60 ile mevduatlar izliyor.

Klasik otoyu kurtarıcı görenler var

Dünyaya baktığımızda ise çalışma çağındakilerin yüzde 62’si bireysel emeklilik planlarının ve yüzde 57’si işveren emeklilik planlarının emeklilik dönemleri için yeterli olduğunu düşünüyor. Emlak yine en gözde gelir kalemlerinden biri olsa da, alternatif yatırım araçları daha fazla ön plana çıkıyor. Yüzde 52’si altın, elmas ve mücevheri, yüzde 24’ü antikaları, yüzde 22’si sanat eserleri ile klasik otomobilleri emeklilik yatırım araçları olarak görüyor.

Keşke erken biriktirmeye başlasaydım

Rapora göre, Türkiye’de pek çok emekli, daha önceden yeterince tasarruf ve yatırım yapmadığı için pişmanlık duyuyor. Emeklilerin yüzde 40’ı daha fazla birikim yapmış olması, yüzde 33’ü ise birikim yapmaya daha erken bir yaşta başlamış olması gerektiğini düşünüyor. Her beş kişiden yaklaşık ikisi (%38), borç ödemeleri nedeniyle emeklilik dönemine hazırlık yapmanın imkansızlaştığını belirtiyor.