Türkiye'nin en büyüğü olacak! 21 maddelik acil eylem planı

Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum'un konuşmasından öne çıkan başlıklar:
 
Marmara Denizi Koruma Eylem Planı gibi, son derece hayati bir konuda yaptığımız bu değerli ortak akıl toplantımıza ev sahipliği yapan; Marmara Belediyeler Birliği’mize, başkan ve yönetimine şükranlarımı sunuyorum.

Marmara Denizimizi tehdit eden müsilaj sorununun çözümü için katkı sağlayan; hocalarımıza, belediye başkanlarımıza, bakanlık ve STK temsilcilerimize ortaya koydukları yüksek gayretten dolayı çok teşekkür ediyorum.
 
Birazdan açıklayacağımız eylem planımızın, başta Marmara Denizimizin korunmasına, her türlü kirlilikten ve bilhassa deniz salyası sorunundan kurtulmasına ve Marmara’ya kıyısı olan tüm şehirlerimizin geleceğine katkı vermesini diliyorum.
 
Bugün Kocaeli’mizde, Marmara Bölgesindeki valilerimizle, büyükşehir belediye başkanlarımızla birlikteyiz. Hep birlikte, biraz önce Marmara Denizimizin geleceği için önemli bir toplantı gerçekleştirdik.
 
Ortak akılla, samimiyetle, gayretle, birlik ve beraberlik içerisinde hazırladığımız Marmara Denizi Koruma Eylem Planı’mızı istişare ettik ve son halini verdik.
Burada hepimiz, ortak bir iradeyle; İstanbul Boğazı’mızı, Marmara Denizi’mizi kirliliğe, kaderine terk etmeyeceğiz dedik. El birliğiyle, iş birliğiyle gözbebeğimiz Marmara’yı kurtaracağız dedik.
 
Dünya Çevre Günü
 
Bugün şehirlerimizi, insanımızı etkileyen üç önemli meselemiz var. Bunlar; salgın, deprem ve iklim değişikliği. 2020 yılı bu üç meselenin neden olduğu sonuçlarla mücadele içinde geçti. Bugün konuştuğumuz müsilaj probleminin ana nedeni olan iklim değişikliğiyle mücadelenin yolu ve çözümü; çevre yatırımlarından, yeşil yatırımlardan geçmektedir.
 
Bugün Bakanlık olarak; yerel yönetimlerimizle birlikte binlerce çevre projesi yürütüyoruz. Dün, 5 Haziran Dünya Çevre Günü’nde; Cumhurbaşkanımızın teşrifleriyle, bu yatırımlarımızın önemli bir kısmının açılışını yaptık.
 
Millet bahçelerinden koruma projelerine, atık getirme merkezlerinden atıksu arıtma tesislerine, çevre yatırımlarından bisiklet yollarına kadar tamamladığımız onlarca projeyi milletimizin hizmetine sunduk. Ben bu vesileyle bir kez daha 5 Haziran Dünya Çevre Günü’müzü kutluyorum.
 
"Müsilaj sorununu, ilk andan itibaren titizlikle takip ettik, ediyoruz"
 
Aziz İstanbul’umuz, sanayimizin ekonomimizin lokomotif şehirlerinden Kocaeli’miz ve tüm kıyı şehirlerimizde, son derece yaygın bir kirlilik yaşıyoruz. Dünya’nın farklı noktalarında çeşitli sebeplerle zaman zaman ortaya çıkan Müsilaj problemi, deniz salyası sorunuyla karşı karşıyayız.
 
Çözüm noktamız çok net. Hakikaten hepimizin, 84 milyonun, Marmara Bölgesinde yaşayan 25 milyon vatandaşımızın içini sızlatan o görüntüleri yok etmek. Marmara Denizi’mizi bir seferberlik anlayışıyla tertemiz hale getirmek ve gelecek nesillere aktarmak hepimizin üzerinde bir vazifedir, bir borçtur. Bu anlamda; el birliği yapmak, güç birliği yapmak zorundayız. Ve bir an evvel karasal, tarımsal ve gemi kaynaklı ne kadar farklı kirlilik türü varsa, ne kadar sebep varsa hepsini ortadan kaldırmaktır. 
 
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı olarak; müsilaj sorununu, ilk andan itibaren titizlikle takip ettik, ediyoruz.
 
300 kişilik ekibimizle, Marmara Denizi’nde 91 noktada, karada da tüm atıksu arıtma ve katı atık tesislerinde, kirlilik kaynaklarında denetimlerimizi yaptık.
Aldığımız örnekleri Çevre Laboratuvarımızda inceledik. ODTÜ Bilim gemimizle suyun altında ve üstünde 100 farklı noktadan numuneler aldık.
 
700’ü aşkın bilim insanı, kurum temsilcisi, STK ve belediye yetkilisinin katıldığı son yılların en geniş katılımlı çalıştayını yaptık.
 
Dün de, Marmara Belediyeler Birliği Başkanımız ve Bakan Yardımcımız başkanlığında; belediyelerin başkan yardımcıları, çevre koruma ve kontrol daire başkanları, su ve kanalizasyon idarelerinin genel müdürleri, ilgili bakanlıklarımızın ve kurumlarımızın temsilcileriyle bir değerlendirme toplantısı yaptık.
 
Şunun altını önemle çizmek isterim ki; bu süreci şeffaf ve katılımcı bir anlayışla konunun tüm taraflarıyla istişare ederek yürüttük. Bu toplantıda çalıştayın sonuçlarını ele aldık. 
 
Yine katılımcılarımızın müsilaj sorunu kapsamında sundukları yeni çözüm ve önerileri dinledik. Yapılan bu istişarelerin, toplantıların sonunda Marmara Denizi Koruma Eylem Planı’mızı hazırladık.
 
Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatları, tecrübeleriyle son halini verdiğimiz Eylem Planımız; işte bu kararlı adımları, kısa, orta ve uzun vadeli bütün planlarımızı içermektedir.
 
Eylem planı
 
Açıklayacağımız Eylem Planında yapacağımız tüm çalışmaları, bakanlıklar, TBMM Çevre Komisyonu Başkanı ve Üyeleri, ilgili tüm kurumlar, valiler, Marmara Belediyeler Birliği, belediye başkanlarıyla birlikte eylem planımızı imza altına aldık.
 
Şimdi izninizle; 21 eylemden oluşan Marmara Denizi Koruma Eylem Planı’mızı açıklıyorum.
 
* Marmara'da kirliliğin azaltılması amacıyla bir koordinasyon kurulu kurulacak. Fiilen çalışıyor ama resmi olarak haftaya kurulacak.
 
* Marmara Denizi bütünleşik strateji planını hazırlayıp çalışmaları bu planda yürüteceğiz.
 
* Marmara Denizi'nin tamamını koruma alanı olarak belirleme çalışmalarına başlayacağız.
 
* Acil müdahale etmemiz gerekiyor. 8 Haziran'dan itibaren 7/24, müsilajın tamamen temizlenmesi için acil bir çalışma başlatacağız.
 
* Bölgede bulunan kirliliğin en büyük nedenlerinden biri olduğunu tespit ettiğimiz tesisleri ileri biyolojik arıtma tesisine dönüştüreceğiz.
 
* Marmara Denizi'ne deşarj yapan atık su arıtma tesisleri deşarj standartlarını denizin hassas yapısını dikkate alarak yapacak. Standartlar 3 ay içerisinde güncellenerek hayata geçirilecek.
 
* Arıtılmış suların  yeniden kullanılması ile ilgili teşvikler vereceğiz.
 
* Atık su arıtma tesislerini gerektiği gibi işletmeyen OSB'lerin ileri seviye arıtma tesisine dönüşümü yapılacak, verdiğimiz tarihte gerçekleştirmedikleri takdirde kapatma cezasını tavizsiz şekilde uygulayacağız.
 
*  Atık su arıtımını kolay hale getirmek için verdiğimiz destekleri artıracağız.
 
* Kirliliğe sebep veren tershanelerimiz var. Bunlara yönelik temiz üretim tekniklerini yaygınlaştıracağız.
 
* Atık su tesislerinin tamamını 7/24 canlı olarak izleyeceğiz. Denetleme, uzaktan algılama ve uydu sitemleri kullanılacak.
 
* Marmara Denizi kıyılarını kapsayacak şekilde deniz çöpleri eylem planını 3 ayda uygulamaya koyacağız.
 
* Basınçlı ve damlama sulama sistemlerini yaygınlaştıracağız. Dereler vasıtasıyla kirliliğin marmara Denizi'ne ulaşmasını engelleyeceğiz.
 
* Zeytin ve peyniraltı suyu üretiminde atık su arıtma için teknolojik dönüşüm yapılmasını sağlayacağız.
 
* Kentsel temizlik ve benzeri işlerde zararlı madde kullanımını azaltacağız.
 
* Marmara Denizi'ndeki tüm hayalet ağlar bir yıl içinde temizlenecek.
 
*  Ekosistem temelli balıkçılığın yapılması sağlanacak. Koordinasyon kurulunun alacağı cezai kararlar belirlenecek.
 
* Müsilaj nedeniyle zarar gören balıkçılara gerekli destek sağlanacak.