Yeni işe başlayanlar dikkat! Bu hakkınızı kaybetmeyin

İşsizlik maaşı alma şartları, emeklilik şartları ve tazminat alma şartları ve yasal izinler konusunda nelere dikkat etmeli? İşsizlik maaşı ödeneğinin kesilmemesi adına işe girenler neye dikkat etmelidir? 15 gün geri bildirim süresi nedir? İşte tüm soru ve cevaplar...

Soru: İşsizlik ödeneği alırken işe girdiğim takdirde kalan işsizlik ödeneğim yanar mı? Bu durumda ne yapmalıyım?

Cevap: İşsizlik ödeneği alırken çalışmaya başlayanların (bir gün dahi olsa) işe girdiği tarihi takip eden günden başlayarak 15 gün içinde Türkiye İş Kurumu'na bilgi vermeleri gerekmektedir.

İşsizlik ödeneği almakta iken işe giren ve bunu 15 gün içinde Türkiye İş Kurumuna bildirenlerin ödenekleri "Yeni işe başlama" nedeniyle kesilir ve yeni bir işsizlik ödeneğine hak kazanamayacak şekilde işlerini kaybetmeleri halinde kalan işsizlik ödenekleri, başvurdukları tarih itibariyle yeniden başlatılmakta. işsizlik ödeneği alırken bir veya birden fazla işverene bağlı olarak ücret karşılığı veya kendi nam veya hesabına çalışılması ve yapılan bu çalışmanın, başladığı tarihi izleyen günden itibaren 15 günden daha sonra tespit edilmesi halleri gelir getirici bir işte çalışma olarak değerlendirilmekte.

HAK KAYBINA UĞRAMAYIN

"Gelir getirici işte çalışıyor olma" nedeni ile kesilen işsizlik ödenekleri tekrar başlatılmamaktadır. Hak kaybına uğramamak için işe girmeniz halinde durumu muhakkak Türkiye İş Kurumu'na süresi içinde bildirmeniz gerekir. siz bildirmeseniz de zaten İşkur SGK kayıtlarından işe girdiğinize dair bilgiye ulaşacaktır.

SORU: Yakında bebeğim olacak. Hamile olmam sebebiyle çalışmakta zorlanıyorum. Ayrıca doğumdan sonra bebeğime bakmak istiyorum. 3 yıllık çalışanım. İşten ayrılmam halinde tazminat alabilir miyim?

CEVAP: İş Kanunu'na göre hamilelik nedeniyle iş sözleşmesini fesheden işçiye tazminat ödenmez ancak işveren yine kanuna göre hamile olan işçiyi ağır ve tehlikeli işlerde çalıştıramaz, gece mesaisi yaptıramaz.

Riskli gebelik durumlarında doktor raporunun bulunması halinde istirahat raporu kullandırmak zorundadır. bu haklardan yararlanabilirsiniz. ayrıca doğumdan sonra ücretli ücretsiz izin hakları da bulunuyor. Bunların dışında kendi isteğiniz ile ayrılırsanız tazminat alamazsınız. ancak evliliğinizin üzerinden 1 yıl geçmediyse istifa ile tazminat hakkınız var.

SORU: 2000 yılından sigorta girişim ve ödenmiş 6 yıllık primim var. Bu primleri Bağ- Kur'lular gibi borçlanıp prim günümü tamamlayarak emekli olabilir miyim?

CEVAP: BAĞ-KUR'luların ya da sosyal güvenlik kanunlarında borçlanma hakları dışında toplu prim borçlanarak emekli olma durumu söz konusu değil.

Bağ-Kur'luların toplu borçlanması durumu farklı. Bağ-Kur'lular gerek vergi kaydı gerek şirket ortaklıkları gerekse tarım Bağ-Kur'undan dolayı kayıtları devam ettiğinden ve kayıtları devam ederken bağ-kur'a ödemeleri gereken prim borçlarını ödeyemediğinden dolayı bu borçlarını toplu olarak ödemektedirler. Bu ödeme de ara boşluk borçlanması değildir. sizin toplu olarak boşlukları ödeme hakkınız bulunmuyor.

TAZMİNAT ALMA ŞARTLARI NELERDİR?

SORU: 2018 Eylülde işe başladım ama sigortamı 01 Ocak 2019 tarihinden itibaren başlattılar, sigortasız çalıştığım sürenin tazminatını alabilir miyim? Halen aynı iş yerinde çalışmaktayım.

CEVAP: İşyerinde halen çalışırken tazminat almanız mümkün değildir. İş sözleşmenizin kıdem tazminatını almanızı gerektirecek sebeplerden biri ile sona ermesi halinde kıdem tazminatının hesabında ilk işe giriş tarihiniz esas alınır. Bunun içinde iş mahkemesine hizmet tespit davası açarak sigortasız çalışmış olduğunuz sürenin tespit edilmesi ve giriş tarihinizin belirlenmesi gerekir.

SORU: İşveren işe geç kalanların ücretinden ne kadar geç kalmışlarsa 2 katı tutarında kesinti yapacağını ve kimsenin işe geç gelmemesi gerektiğini söyledi. İşverenin işe geç kalan personelden bu şekilde maaş kesintisi yapması yasal mı? Bu konuda yasal haklarımız nelerdir?

CEVAP: İş Kanunu'na göre; işçinin işverenin emir ve talimatlarına uyma borcu bulunmaktadır. Bu nedenle işveren mesai saatlerine riayet etmeyen işçiden çalışmadığı sürenin ücretini kesebilir. Ancak 1 saat geç kalmış iseniz 1 saatlik ücretinizi kesebilir. 2 saat geç kalınmışsa 2 saat tutarında kesinti yapabilir.

Ancak belirttiğiniz gibi 1 saatlik gecikme yapan çalışandan 2 saatlik kesinti yapılamaz.

SORU: Özel bir firmada 10 yıldır çalışmaktayım. Son 3 yıldır izin kullanmadım. 80 gün yıllık iznim var ve işyeri beni zorla izine göndermek istiyor. İşçi zorla izni gönderilebilir mi?

CEVAP: İzin yasal ve anayasal bir hak. işçi ben izin kullanmayacağım diyemez işveren de kullandıramıyorum diyemez. Yıllık izin hakkınız ne ise onu kullanmalısınız. İzin kullandırmama sebebi kasıtlı ise size haklı fesih imkanı da doğurur. Ancak izinlerinizi kullanmalısınız izin günlerinin belirlenmesinde işyerinin yetkisi var.

SORU: 1994 yılında 1 aylık SSK girişim var daha sonra 2001 yılında memuriyet başlangıç tarihim. Emekli olurken emekli maaşımın yüksek olması için 94 ile 2001 arasının prim ödemesini yüksek primden mi yapmalıyım?

CEVAP: Maalesef geriye doğru çalışmadığınız günlerin primini toplu olarak ödeme imkanınız yok. Memuriyetteki seneniz, derece kıdeminize göre emekli maaşınız belirlenecek