Zamlarla ilgili flaş açıklama! Yüzde 35 artış var

Konut değerindeki yükselişi gerekçe  göstererek kiraya zam yapmak isteyen ev sahibinin, kiralamanın üzerinden 5 yıl  geçmeden ve mahkeme yoluna gitmeden Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) 12 aylık  ortalamaları üzerinde artış yapma hakkı bulunmuyor. 

Kiraya veren ve kiracı arasındaki ilişkiler Borçlar Kanunu ile  düzenlenirken, hükümler genel olarak kiracıyı koruyor.
 
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi  Prof. Dr. Şebnem Akipek, AA muhabirine, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını  sürecinde inşaat yapımındaki yavaşlama nedeniyle emlak fiyatlarında artış  yaşandığını söyledi.
 
Artan taleple kira bedellerinde de yükseliş görüldüğüne dikkati çeken  Akipek, Borçlar Kanunu'na hem kira bedelinin belirlenmesi hem de kira  sözleşmelerinin sona erdirilmesine ilişkin bazı hükümler bulunduğunu ifade etti.
 
Akipek, kira bedelinin TÜFE'nin 12 aylık ortalamalarına göre  artırılabileceğini vurgulayarak şöyle devam etti: "Ağustos ayı itibarıyla bu oran yüzde 15,15. Bu ay kira bedeli  belirleyeceksem, TÜFE'deki 12 aylık artış oranı olan yüzde 15,15'i geçmemem  gerekiyor. Bu durum da kira artışına bir sınırlama getirdiği için kanunda bu  yönde bir düzenleme yapılmış. Buna göre, eğer bir kira sözleşmesi 10 yıldan uzun  süredir devam ediyorsa, kiraya veren 10 yıllık süre sonunda, bu süreyi izleyen  her uzama yılının bitiminden 3 ay önce bildirimde bulunmak koşuluyla herhangi bir  sebep vermeden sözleşmeye son verebiliyor.
 
Bu kanun hükmü kullanılarak çok sayıda tahliye davaları açılıyor. Bu  yıl bu tür tahliyelerde büyük bir artış var. Kiraya veren, bu hükme dayanarak 10  yılı dolmuş sözleşmelerdeki kiracılarını çıkarıp daha yüksek bedellerle yeniden  kiraya veriyor. Bu yıl kiralar çok arttığı için bu haktan yararlanan ev  sahiplerinin sayısı da arttı. Aksi halde 'evi boşalt' diye bir durum söz konusu  olamaz."
 
"Davalar sulh hukuk mahkemelerinde görülüyor"
 
Akipek, kanunda yer alan bir diğer önemli düzenlemeye de işaret  ederek, ev sahiplerinin 5 yılda bir kira bedelinin rayiç bedel oranında hakim  tarafından belirlenmesini isteme hakkı bulunduğunu dile getirdi.
 
Konut değerinin yıllar içinde metro, üniversite gibi yatırımlar  nedeniyle artabildiğini belirten Akipek, "Ev sahibi dava açarsa, kira, TÜFE artış  oranı, kiralananın durumu ve emsal kira bedellerine göre hakkaniyete uygun  şekilde belirlenebilir. O bölge çok geliştiyse, hakim hakkaniyete uygun şekilde  TÜFE üzerinde artış yapabiliyor ancak bu 5 yılda bir istenebilir. Söz konusu  davalar sulh hukuk mahkemelerinde görülüyor." diye konuştu. Akipek, ekonomideki canlanmaya bağlı olarak iş yeri kiralarında da  artışlar yaşandığını söyledi.
 
"Kiralardaki yükseliş gelir artışıyla doğru orantılı değil"
 
Türkiye Tüm Emlak Müşavirleri Federasyonu Başkanı Hacı Ali Taylan da  kiralarda yüksek oranlı artışlar görüldüğünü bildirdi.
 
Kiralardaki artışın gelirdeki yükselişle doğru orantılı olmaması  nedeniyle ailelerin zorluk yaşadığını vurgulayan Taylan, "Kiralama da bir  ihtiyaç. Bu nedenle mecburen söz konusu bedeller kabul ediliyor. Bölgelere ve  semte göre değişmekle birlikte kira bedellerinde yüzde 15 ile yüzde 35 arasında  artış var." dedi.